Kagiatan ngaregepkeun meh sarua
jeung kagiatan maca nyaéta narima beja atawa wawaran/ informasi. Bedana teh ari
ngaregepkeun mah make basa lisan sedengkeun ari maca mah make basa tulis.
Kagiatan ngaregepkeun mah mibutuh
kadariaan ti diri paregepna. Sabab informasi nu ditepikeun ku panyatur moal
bisa kacatet kabehanana ku paregep. Sangkan urang maher ngaregepkeun, urang
kudu museurkeun pangrungu jeung paniten (perhatian). Urang kudu daria, ulah
malaweung mikiran nu sejen-sejen.
Ngaregepkeun lain ngan ukur
ngadéngékeun tapi merhatikeun saukur nu di omongkeunana nepi ka maksudna
enya-enya kaharti. Alus pisan upama saméméhna nyiapkeun heula buku jeung
pulpén.
Hal-hal anu penting dicatet saperti
ngaran acarana, media, mejer, jeung ringkesan materi. Sabada nyaho atawa paham
kana eusi siaran radio/ televisi, pék ku hidep teuleuman sarta catetkeun
kekecapan atawa basa Sunda anu digunakeun ku penyiarna. Tangtukeun waé nu
diteuleuman téh basa anu kurang merenah upamana ngeunaan ragam basa. Ragam basa
téh rupana aya sabarah hiji, nyaéta basa kasar (basa loma), basa sedeng, basa
lemes, basa kasar pisan.
Basa kasar (basa loma) digunakeun ka
sasama atawa ka babaturan anu geus loma. Basa sedeng disebut oge basa lemes
keur ka sorangan, dilarapkeun keur ka diri sorangan lamun nyarita maké basa
lemes atawa lamun nyaritakeun sasama ka saluhureun boh pangkatna, boh umurna,
jeung biasana ogé sok dipake pikeun nu diajak nyaritana kasaluhureun boh
pangkatna, boh umurna, boh kalungguhanana. Basa kasar pisan (basa cohag)
biasana sok dipaké keur nu ngambek atawa nu keur paséa, pikeun maksud ngahina
atawa ngece, tapi umumna mah basa kasar pisan sok dilarapkeun ka sato. Dihandap
ieu aya conto kalimahna:
- Basa Kasar (basa loma) : “Mun maranéh dék balik ayeuna,
bareng wé, da kuring rék balik ayeuna”, ceuk Dudi ka
babaturanana.
- Basa sedeng : “Abdi mah badé ayeuna wangsul
sanggeumna mah Rini ogé badé wangsul ayeuna”, ceuk
Fika ka Bu Euis.
- Basa lemes : “Mulih timana, ibu?”, Pa Asep nanya
ka Bu Tati.
- Basa kasar pisan : “Lain geura mantog sakieu geus burit, geura
ngaji kadituh!”, Dadan ngambek ka adina nu
keur ngadu langlayangan.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar